Pakiet odpadowy. Sejm uchwalił nowelizacje ustaw dotyczące gospodarki odpadami

W czwartek, 5 lipca, Sejm uchwalił tzw. pakiet odpadowy, na który składają się nowele ustaw o Inspekcji Ochrony Środowiska oraz o odpadach. Przewiduje on wprowadzenie monitoringu na składowiskach odpadów, wprowadza tzw. kaucje gwarancyjne za składowanie odpadów, zwiększa uprawnienia inspektorów OŚ.

Za nowelizcją obu ustaw głosowali niemal wszyscy posłowie (był jeden głos przeciw). Teraz nowelizacje trafią do Senatu.

Pozytywną opinię otrzymała m.in. poprawka zgłoszona przez PiS, która doprecyzowuje kwestie własności nieruchomości, na których będzie można prowadzić działalność związaną z gospodarowaniem odpadami.

Posłowie zgodzili się, aby można było to robić w miejscach dzierżawionych przez firmy odpadowe lub takich, w przypadku których, mają one umowę użytkowania. W obecnej wersji projektu do takiej działalności można by wykorzystywać grunty, do których ma się prawo własności lub użytkowania wieczystego. Z wymogów tego przepisu wyłączono m.in. jednostki budżetowe.

W nowym zapisie doprecyzowano też, aby umowy te były zawarte w formie aktu notarialnego z zapisem o solidarnej odpowiedzialności dzierżawcy i właściciela nieruchomości za ewentualne szkody powstałe w wyniku prowadzonej działalności w zakresie gospodarki odpadami.

„To jest rzeczywiÅ›cie wyjÅ›cie naprzeciw podmiotom, z którymi byÅ‚a prowadzona dyskusja na posiedzeniu komisji. Czym to siÄ™ różni od dotychczasowego zapisu? Przede wszystkim w dotychczasowej formie można byÅ‚o nawet traktować ustnÄ… umowÄ™ jak umowÄ™ dzierżawy, a później siÄ™ jej wypierać i nie byÅ‚o żadnej solidarnej odpowiedzialnoÅ›ci" - mówiÅ‚ minister Å›rodowiska Henryk Kowalczyk.

Obecny na posiedzeniu Jerzy Ziaja z Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Recyklingu stwierdził, że przepis ten jest niezgodny z Konstytucją, która stanowi, że wszyscy obywatele i przedsiębiorcy są równi wobec prawa. Jego zdaniem wyłączenie jednostek budżetowych z obowiązku posiadania tytułu własności do nieruchomości, na której prowadzona jest działalność odpadowa to nieuzasadnione faworyzowanie niektórych podmiotów.

„Przecież jednostkami budżetowymi sÄ… też zakÅ‚ady komunalne. W momencie kiedy je wyÅ‚Ä…czamy z obowiÄ…zku posiadania tytuÅ‚u prawnego, czyli wydania pewnych Å›rodków finansowych na zakup gruntu to w tym momencie jest to pomoc publiczna, a to jest z kolei niezgodne z art. 108 traktatu o Wspólnocie Europejskiej" - przekonywaÅ‚ Ziaja.

Sejmowa komisja ochrony środowiska negatywnie zaopiniowała poprawkę PO, w której zaproponowano całkowite wykreślenie z projektu wymogu bycia właścicielem nieruchomości, na której prowadzona jest działalność odpadowa.

Pozytywną opinię uzyskała natomiast poprawka PiS, zgodnie z którą obowiązkowy monitoring będzie dotyczył wyłącznie miejsc, gdzie się magazynuje, przetwarza lub zbiera odpady, a nie całego zakładu, w którym prowadzona jest działalność.

Komisja pozytywnie zaopiniowała też poprawkę dotycząca okresu zatarcia kar dla przedsiębiorców prowadzących działalność odpadową. Zgodnie z proponowanym przepisem jeśli w okresie trzech lat na firmę zostaną nałożone dwukrotnie kary związane z prowadzoną działalnością odpadową to inspekcja ochrony środowiska będzie mogła zawiesić taką działalność.

Tzw. pakiet odpadowy, na który skÅ‚adajÄ… siÄ™ nowele ustaw o Inspekcji Ochrony Åšrodowiska i o odpadach zakÅ‚ada m.in. wprowadzenie obowiÄ…zkowego monitoringu na skÅ‚adowiskach odpadów, skraca z 3 lat do 1 roku dopuszczalny okres magazynowania odpadów oraz wprowadza tzw. kaucje gwarancyjne za skÅ‚adowanie odpadów. 

Ostatnie z wymienionych rozwiązań ma zabezpieczyć samorządy przed porzucaniem odpadów. Jeśli do tego dojdzie, gminy będą miały środki na unieszkodliwienie, zagospodarowanie takich śmieci. Nowe prawo regulować też będzie kwestie dotyczące międzynarodowego transportu odpadów. Do Polski nie będzie można wwieźć odpadów w celu ich unieszkodliwienia, zmieszanych odpadów komunalnych i odpadów pochodzących z przetworzenia odpadów komunalnych.

Z kolei w noweli o IOÅš znaczÄ…co zwiÄ™kszono uprawnienia inspektorów. Zapisano, że do zadaÅ„ IOÅš należy również Å›ciganie przestÄ™pstw przeciwko Å›rodowisku, okreÅ›lonych w Kodeksie karnym, w ustawie o odpadach oraz wykroczeÅ„ okreÅ›lonych w Kodeksie wykroczeÅ„. BÄ™dzie ona też mogÅ‚a wnosić akty oskarżenia.  Chociaż czas pracy inspektorów nie może przekraczać 8 godzin na dobÄ™, to bÄ™dÄ… oni mogli pracować w systemie zmianowym. Oznacza to, że kontrole bÄ™dÄ… mogÅ‚y być prowadzane o każdej porze dnia i nocy.

Po zmianie przepisów, IOŚ będzie prowadzić kontrole planowe i pozaplanowe. Jako pozaplanowe traktuje się kontrole interwencyjne, które będą mogły być wszczęte bez wcześniejszego powiadomienia. Takie kontrole będą mogły też wynikać ze skarg wpływających do Inspekcji, czy podejrzenia wystąpienia jakiegoś zanieczyszczenia.

Po wejÅ›ciu w życie przepisów inspektorzy bÄ™dÄ… też mogli wydawać decyzje nakazujÄ…ce natychmiastowe wstrzymanie pracy jakiejÅ› instalacji. Obie ustawy zakÅ‚adajÄ… również surowe kary finansowe za nieprzestrzeganie przepisów.  

 

Źródło:
Serwis SamorzÄ…dowy PAP